logoPOlogoPlogoEPL

logoPO

 

Parlament Europejski – uprawnienia ogólne.

W trakcie odbudowy Europy ze zniszczeń zdano sobie sprawę, że aby zapobiec wybuchowi kolejnego konfliktu, należy powiązać ze sobą strategiczne gałęzie europejskich gospodarek i poddać je ponadnarodowej kontroli. W 1952  na mocy Traktatu paryskiego powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Dołączona do Traktatów rzymskich  w 1957 konwencja przekształciła je w organ Wspólnot Europejskich. W 1962 pojawiła się nazwa Parlament Europejski. Siedzibą Parlamentu Europejskiego jest Strasburg. W Brukseli zaś odbywa się większość obrad parlamentu i mieszczą się biura poselskie, a także komisje parlamentarne i władze klubów. W Luksemburgu znajduje się sekretariat generalny, biblioteka oraz cześć zaplecza technicznego. Parlament Europejski  to instytucja Unii Europejskiej będąca odpowiednikiem jednoizbowego parlamentu. Parlament Europejski jest przede wszystkim organem prawodawczym, który wspólnie z Radą Europy stanowi akty prawne w toku różnych procedur legislacyjnych. Do funkcji prawodawczej Parlamentu Europejskiego należy też współudział w uchwalaniu budżetu oraz udzielanie Komisji Europejskiej absolutorium z jego wykonania. Parlament Europejski w przeciwieństwie do parlamentów krajowych nie posiada prawa inicjatywy ustawodawczej – na uprawnioną do inicjatyw Komisję może jedynie wpływać podejmowaniem niewiążących ją wezwań do działania. Parlament Europejski może też kontrolować inne instytucje unijne oraz posiada, do pewnego stopnia, uprawnienia wyboru składu innych organów Unii a w szczególności:

  • zatwierdza Komisję i jej przewodniczącego,
  • posiada prawo uchwalenia wotum nieufności wobec Komisji (większością 2/3 głosów),
  • posiada prawo zadawania pytań komisarzom,
  • posiada zwyczajową możliwość zadawania pytań Radzie,
  • Komisja jest zobowiązana do składania PE sprawozdań z działalności Unii,
  • Przewodniczący Rady Europejskiej składa Parlamentowi sprawozdania z posiedzeń Rady Europejskiej,
  • PE posiada prawo do ustanawiania komisji śledczych na wniosek ¼ swoich członków,
  • powołuje Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich.

Parlament dysponuje także szerokimi uprawnieniami opiniodawczymi. Konsultowanie Parlamentu Europejskiego jest obowiązkowe w przypadku niektórych procedur. Niewezwany Parlament Europejski ma też prawo wydać opinię w dowolnej, wybranej przez siebie sprawie.

Dotychczas Parlament Europejski wybierał spośród swych członków przewodniczącego na 2,5-letnią kadencję, który reprezentował Parlament na zewnątrz i kierował jego obradami. W Parlamencie Europejskim nie używa się jednego języka obrad. Obrady Parlamentu odbywają się symultanicznie we wszystkich językach Unii, tzn. każdy poseł może mówić w dowolnym języku urzędowym obowiązującym w Unii Europejskiej, a jego wystąpienie jest tłumaczone na bieżąco na wszystkie pozostałe języki. Większość pracy Parlamentu odbywa się na posiedzeniach odpowiednich komisji, które przygotowują wnioski i akty. Sesje plenarne trwają przeważnie jeden tydzień w miesiącu i odbywają się w Strasburgu. Niekiedy odbywają się również sesje dwudniowe w Brukseli. W razie istotnej potrzeby zwołuje się też sesje nadzwyczajne.